pregled
Xanthoma is een aandoening waarbij onderhuidse vetgroei zich ontwikkelt. Deze gezwellen kunnen overal op het lichaam voorkomen, maar worden meestal gevormd op:
- gewrichten, vooral knieën en ellebogen
- benen
- handen
- zitvlak
Xanthomen kunnen in grootte variëren. De gezwellen kunnen zo klein zijn als de bovenkant of zo groot als druiven. Ze zien er vaak uit als platte bultjes onder de huid en lijken soms geel of oranje.
Ze veroorzaken meestal geen pijn. Ze kunnen echter zacht zijn en jeuken. Het kunnen clusters van gezwellen in hetzelfde gebied zijn of meerdere individuele gezwellen op verschillende delen van het lichaam.
Wat veroorzaakt xanthoom?
Xanthoma wordt meestal veroorzaakt door hoge niveaus van lipiden in het bloed of vet. Dit kan een symptoom zijn van een medische basisaandoening, zoals:
- hyperlipidemie of hoog cholesterolgehalte in het bloed
- diabetes, een groep ziekten die een hoge bloedsuikerspiegel veroorzaakt
- hypothyreoïdie, een aandoening waarbij de schildklier geen hormonen produceert
- primaire biliaire cirrose, een ziekte waarbij de galwegen in de lever langzaam worden vernietigd
- cholestase, een aandoening waarbij de galstroom uit de lever wordt vertraagd of gestopt
- nefrotisch syndroom, een aandoening die de bloedvaten in de nieren beschadigt
- hematologische ziekten, zoals stofwisselingsstoornissen van monoklonale gammopathie. Dit zijn genetische aandoeningen die van invloed zijn op het vermogen van het lichaam om stoffen af te breken en belangrijke lichaamsfuncties te behouden, zoals de vetvertering.
- kanker, een ernstige aandoening waarbij kwaadaardige cellen snel en ongecontroleerd groeien
- bijwerkingen van sommige geneesmiddelen, zoals tamoxifen, prednison (Rayos) en ciclosporine (Neoral, Gengraf, Sandimmune)
Xanthoma zelf is niet gevaarlijk, maar de onderliggende aandoening die het veroorzaakt, moet worden aangepakt. Er is ook een type xanthoma dat de oogleden aantast, xanthelasma genaamd.
Wie loopt risico op xanthoma?
U heeft een verhoogd risico op xanthoma als u een van de hierboven beschreven gezondheidsproblemen heeft. U heeft ook meer kans om xanthoma te ontwikkelen als u een hoog cholesterol- of triglyceridengehalte heeft.
Praat met uw arts over uw risico en wat u kunt doen om uw kansen op het ontwikkelen van de aandoening te verkleinen.
Hoe wordt xanthoma gediagnosticeerd?
Uw arts of dermatoloog kan meestal de diagnose xanthoma stellen. Zij kunnen alleen een diagnose stellen door uw huid te onderzoeken. Een huidbiopsie kan de aanwezigheid van vet onder de huid bevestigen.
Tijdens deze procedure kan uw arts een klein stukje weefsel uit de groei verwijderen en naar het laboratorium sturen voor analyse. Uw arts zal contact met u opnemen om de resultaten te bespreken.
Ze kunnen ook bloedtesten bestellen om de bloedlipideniveaus te controleren, de leverfunctie te beoordelen en diabetes uit te sluiten.
Hoe wordt xanthoma behandeld?
Als xanthoma een symptoom is van een medische aandoening, moet de onderliggende oorzaak worden behandeld. Dit zal vaak de gezwellen oplossen en de kans verkleinen dat ze terugkeren. Diabetes en goed gecontroleerde cholesterolwaarden veroorzaken minder xanthoma.
Andere behandelingen voor xanthoma omvatten chirurgische verwijdering, laserchirurgie of chemische behandeling met trichloorazijnzuur. Xanthoma-gezwellen kunnen na de behandeling terugkeren, dus deze methoden genezen de aandoening niet noodzakelijkerwijs.
Overleg met uw arts welke behandeling voor u het beste is. Ze kunnen helpen bepalen of de aandoening kan worden behandeld door het onderliggende probleem te behandelen.
Kan xanthoom worden voorkomen?
Xanthoma is mogelijk niet volledig te voorkomen. Maar er zijn stappen die u kunt nemen om uw risico op het ontwikkelen van de aandoening te verminderen. Als u hyperlipidemie of diabetes heeft, volg dan de instructies van uw arts voor de behandeling en behandeling ervan.
U dient ook alle reguliere controles bij uw arts bij te wonen. Vertel uw arts over alle medicijnen die u gebruikt.
Het is ook belangrijk om voldoende lipiden en cholesterol in het bloed te handhaven. U kunt dit doen door gezond te eten, regelmatig te sporten en alle benodigde medicijnen te nemen. Door regelmatig bloedonderzoek te doen, kunt u ook uw lipiden- en cholesterolwaarden controleren.